Ζοκα-Καμπουρα
Αφιέρωμα: Στήρα & Τρόποι Ψαρέματος από Σκάφος
Ένα από τα σχετικά εύκολα μεγάλα θηράματα του βυθού είναι σίγουρα η στήρα. Η ευκολία που αρπάζει το οποιοδήποτε δόλωμα περάσει κοντά της την κάνει ευάλωτη στους διώκτες της. Μάλιστα δεν έχει ούτε τη συνήθεια του βραχώματος που έχει ο συγγενής ροφός και μόλις πιαστεί στα αγκίστρια μας έρχεται σχεδόν αμαχητί στην επιφάνεια.
Τόποι
Όπου βραχώδης βυθός εκεί και η στήρα. Αν μάλιστα τα νερά είναι σχετικά κοφτά ή υπάρχουν βράχια σε αμμούδα τότε η συνάντησή μας με μια στήρα αυξάνεται σημαντικά.
Πάντα οι ξέρες και τα σημεία κοντά στην αποχή είναι τα καλύτερα αφού τα προτιμά σαν ορμητήριο για το κυνήγι των μικρόψαρων και των άλλων θαλασσινών οργανισμών που αποτελούν την τροφή της. Ίσως εκεί νοιώθει και μεγαλύτερη ασφάλεια από τους διώκτες της όπου εκτός τον ψαρά έχει και τον ψαροτουφεκά.
Θα τη συναντήσουμε σε βάθη από 10 μέτρα έως τα σαράντα και πολλές φορές και ακόμη βαθύτερα αν τα μέρη κυνηγιούνται ή οι βυθοί αυτοί προσφέρονται για ορμητήριό της.
Το θαλάμι της είναι σχεδόν μόνιμο, τουλάχιστον για ένα μικρό διάστημα. Ακόμη κι αν φύγει από εκεί, κάποια άλλη στήρα αργότερα θα έρθει να κατοικήσει σε αυτό.
Πολλές φορές, ιδιαίτερα σε νερά κρεμαστά, σχηματίζει κοπάδια αρκετών ατόμων που μετακομίζουν κατά περιόδους από τα βαθιά στα ρηχά. Τους χειμερινούς μήνες κατοικούν στα βαθιά ενώ την άνοιξη ανεβαίνουν ομαδικά προς τα ρηχά όπου σκορπίζουν στις τρύπες και τις σχισμές της αποχής. Αν ο ψαράς τύχει σε αυτό το ανέβασμα τότε η επιτυχία είναι κάτι παραπάνω από σίγουρη.
Συνήθειες
Όπως όλα τα μαυρόψαρα (ροφός, πίγκα, σφυρίδα, βλάχος) έτσι και η στήρα έχει το θαλάμι της όπου αποτελεί το ορμητήριό της αλλά και το καταφύγιό της. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα είδη απομακρύνεται αρκετά από κοντά του και μπορεί αν δει κάτι καλύτερο παρακάτω να πάει εκεί να εγκατασταθεί.
Σε μέρη αψάρευτα -όσο είναι αυτό δυνατό- όπως διάφορες μεσοπέλαγες ξέρες, πλακούρες ή βράχοι στην άμμο που δεν τα ξέρει ο πολύς κόσμος κινείται σε κοπάδια παρουσιάζοντας μια συμπεριφορά «περιέργειας». Τι σημαίνει αυτό; Ότι δουν τα ψάρια να κινείται ορμούν κοντά του να δουν τι είναι αυτό. Μάλιστα του κάνουν και εφόδους, προφανώς για να το τρομάξουν. Τότε είναι που ο ψαράς με το τεχνητό του δόλωμα (ψαράκι, καλαμαράκι, πλάνο) θα κάνει την «καλή» αλλά και τότε είναι που θα πρέπει να δείξουμε σύνεση και να μην ξεκληρίσουμε το κοπάδι. Αντί να πάρουμε πολλά ψάρια από αυτό, ας πάρουμε ένα δύο και ας ξαναεξορμήσουμε στο ίδιο σημείο κάποια άλλη φορά. Τα ψάρια αν τα διαχειριστούμε σωστά θα είναι εκεί και θα μας περιμένουν να πάρουμε και άλλο με την ίδια ευκολία.
Τρόποι ψαρέματος
Ψάρι του βυθού και λογικό είναι να το αναζητήσουμε με ψαρέματα που απευθύνονται στα συγγενικά του είδη (μαυρόψαρα). Συρτή βυθού με τεχνητά, μολύβι φύλακας, jigging, ζόκα, πετονιές, μονάγκιστρα, χοντρό παραγάδι οι πιο συνηθισμένοι από αυτούς.
Χοντρό παραγάδι
Το πιο εύκολο να πιαστεί μαυρόψαρο στο παραγάδι μας. Όταν δει φρέσκο ή μεγάλο σε όγκο δόλωμα ορμά να το φάει προτού το αρπάξουν τα υπόλοιπα ψάρια της περιοχής. Αυτό σημαίνει ότι πολύ εύκολα ο ψαράς, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, μπορεί να βγάλει άνετα το μεζέ του με λίγα αγκίστρια, φθάνει αυτά να πέσουν στο σωστό τόπο.
Η γνώση του τόπου αποτελεί το βασικό στοιχείο ενός επιτυχημένου ψαρέματος. Αν αυτό δεν υπάρχει και είμαστε αναγκασμένοι να ψάξουμε την περιοχή, τότε θα χρειαστούμε πολλά αγκίστρια, άφθονο δόλωμα και το αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές θα είναι απογοητευτικό.
Για αυτό όσοι δεν γνωρίζετε τόπους φροντίστε να μάθετε από φίλους και γνωστούς ή στην χειρότερη περίπτωση που αυτό είναι δύσκολο, πάρτε το χάρτη της περιοχής σας και προσπαθήστε να βρείτε ξέρες σε ένα βάθος 20-40 μέτρα, απότομες αποχές, βραχώδη κομμάτια στο πουθενά και καλάρετε εκεί το παραγάδι σας.
Για δόλωμα θα χρησιμοποιήσουμε ψαροδόλια με κυρίαρχα το μικρό γοπί, τη σαρδέλα, τη ζαργάνα. Εναλλακτικά τα ασπροδόλια όπως καλαμάρια, σουπιές, χταπόδια και μοσχιοί. Τα χταπόδια και τους μοσχιούς καλό είναι να τα ζεματίζουμε λίγο αν είναι κατεψυγμένα και να τους βγάζουμε την πέτσα ώστε να ασπρίζουν και να προσελκύουν καλύτερα κοντά τους τις στήρες της περιοχής.
Το φρέσκο δόλωμα σίγουρα είναι το καλύτερο. Αν δεν υπάρχει τότε αυτό που θα δελεάσει τα ψάρια είναι η ποσότητα. Τοποθετούμε μεγάλο κομμάτι δόλωμα στο αγκίστρι μας ώστε να ισοσκελίσουμε την ποιότητα όσο είναι αυτό δυνατό.
Κατασκευαστικά τα παραγάδια μας έχουν μάνα γύρω στα 1,00χιλιοστά και παράμαλλο 0,70-0,80. Αγκίστρια 9-10 νούμερο, μήκος παράμαλλου όσο βγει από το κόψιμο της κουλούρας σε μια μεριά και απόσταση μεταξύ δυο διαδοχικών παράμαλλων τις 4 οργιές αν ξέρουμε τόπο και τις 6 αν μας είναι άγνωστος. Με τις 4 οργιές προσπαθούμε να πέσουν περισσότερα δολώματα στον τόπο ενώ με τις 6 οργιές ψάχνουμε τόπο.
Κι εδώ όπως και στα περισσότερα είδη παραγαδιών καλό είναι στο καλάρισμα να σπάμε σε τμήματα τα αγκίστρια μας και για να πέφτουν σε διαφορετικούς τόπους, και για να έχει κάθε τόπος τον αριθμό αγκιστριών που χωρά και για να μπορούμε να έχουμε περισσότερες άκρες στο λεβάρισμα. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν ο βυθός είναι άγριος με σκαλώματα. Την πρώτη λύση θα μας τη δώσει η κουλούρα ενώ σε δύσκολες καταστάσεις το τράβηγμα και κόψιμο είναι μέσα στο πρόγραμμα.
Για καλάρισμα θα προτιμήσουμε νυκτερινές ώρες με σκοτάδι. Ανάλογα με το αν είναι το σκοτάδι από βραδύς ή το πρωί θα ρίξουμε σούρουπο και θα σηκώσουμε μετά από ένα δίωρο ή θα καλάρουμε δυο ώρες προτού φωτίσει και θα λεβάρουμε το ξημέρωμα.
Συρτή βυθού
Ο πλέον δημοφιλής τρόπος ψαρέματος της στήρας. Μη ξεχνάμε ότι για την πλειοψηφία των συρταδόρων βυθού η στήρα είναι το πρώτο αξιόλογο θήραμα που θα πιάσουνε με τη συγκεκριμένη τεχνική και το ψάρι εκείνο που θα τους ωθήσει να μελετήσουν σε μεγαλύτερο βάθος την τεχνική της. Αν δεν υπήρχαν οι στήρες να πιαστούν τότε ελάχιστοι θα ασχολιόντουσαν μαζί της.
Μπορεί να έχουν πιαστεί στήρες σε όλα τα βάθη, από 5 μέτρα μέχρι και 45, όμως εκεί που έχουμε τις περισσότερες επιτυχίες είναι από τα 20-30.
Το είδος του βυθού που θα προτιμήσουμε για το ψάρεμά μας είναι οι αποχές και μάλιστα όσο γίνεται πιο ισοβαθείς. Οι αποχές αυτές μπορεί να είναι της ακτογραμμής ή κάποιας μεσοπέλαγης ξέρας.
Νωρίς το πρωί και λίγο προτού δύσει ο ήλιος είναι οι καλύτερες ώρες κατά τη διάρκεια των χειμερινών μας εξορμήσεων. Αντίθετα το καλοκαίρι τις συναντάμε όλες τις ώρες.
Όλα ανεξαιρέτως τα τεχνητά από 13-20 εκατοστά, σε διάφορους χρωματισμούς μπορούν να δουλέψουν υπέροχα. Δεν υπάρχει ιδιαίτερη προτίμηση σε συγκεκριμένο δόλωμα (καλαμαράκι ή ψαράκι) αφού έχουν πιαστεί στήρες με διαφορετικά τεχνητά και διαφορετικούς χρωματισμούς. Βέβαια τα ψαράκια με τη μεταλλική γλώσσα θα τα προτιμήσουμε τις μεσημεριανές ώρες ενώ τα καλαμαράκια τις απογευματινές.
Άνοιξη και αρχές καλοκαιριού οι καλύτερες εποχές για το ψάρεμά της με τη βυθού. Ηλιοφάνεια, παροδική συννεφιά και καθαρά νερά οι ιδανικές συνθήκες που επιθυμούμε.
2,7-3,4 knots η καλύτερη ταχύτητα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας προτιμούμε το 3,4 ενώ όσο σουρουπώνει κατεβαίνουμε μέχρι που φθάνουμε στο 2,7 την ώρα που δύει ο ήλιος.
Μολύβι φύλακας
Ψάρεμα επιλεκτικό όπου ο ψαράς πηγαίνει συστημένος στο καλό κομμάτι που κρατά ψάρια και αμολά το ζωντανό καλαμάρι ή σουπιά. Αν δεν έχει τη δυνατότητα του ζωντανού τότε θα περιοριστεί στο φρέσκο και νωπό μειώνοντας κάπως τις πιθανότητες τσιμπιάς.
Για να μπορέσει και με αυτό, δηλαδή το ψόφιο δόλωμα, να πάρει ψάρι θα προσπαθήσει η πλεύση του να είναι όσο το δυνατό πιο αληθοφανή. Ένα βαριδάκι στο κάτω μέρος του δολώματος και κόψιμο των μεγάλων πλοκαμιών είναι κάποιες από τις απαραίτητες ενέργειές μας ενώ η δοκιμή της πλεύσης δίπλα στο σκάφος απαραίτητη για τυχόν διορθώσεις.
Ζόκα
Τρόπος ψαρέματος με λίγους φίλους αλλά πολύ φανατικούς. Οι περισσότεροι είναι έμπειροι και ηλικιωμένοι ψαράδες που γνωρίζουν καλά τους τόπους και που κρατούν ψάρια. Με τη ζόκα δολωμένη στην κυριολεξία πάνω από το θαλάμι του ψαριού είναι δύσκολο να μην καταφέρουν να το καρφώσουν.
Αν εσείς γνωρίζετε συγκεκριμένα σημεία με στήρες μπορείτε να πάτε να δοκιμάσετε με ζόκα και γρήγορα θα κολλήσετε μαζί της. Στη συνέχεια σας βλέπω να ψαρεύετε μόνο με αυτήν.
Εκτός από το καλαμάρι και τη σουπιά που μπορούν να δολωθούν ζωντανά ή νωπά καταπληκτική δουλειά κάνει και το μικρό ζωντανό χταποδάκι ή στην ανάγκη το νωπό και παραγουλιασμένο.
Θα δολώσουμε τη ζόκα μας και θα την κατεβάσουμε στο βυθό. Με το που καταλάβουμε ότι πάτωσε τη σηκώνουμε ελαφριά και περιμένουμε τον τσίμπο να φανεί.
Όταν καταλάβουμε την τσιμπιά αμέσως τραβάμε για να πάρουμε τα πρώτα δυο τρία μέτρα. Όσο και να μην βραχώνει η στήρα σα το ροφό, πάντα υπάρχει ο κίνδυνος σε ένα βραχώδη βυθό.
Μονάγκιστρα-πετονιές
Τόσο τα μονάγκιστρα όσο και οι πετονιές αποτελούνται από ένα κομμάτι χοντρό ογδοντάρας όπου στο άκρο της βρίσκεται δεμένο ένα αγκίστρι 9-10 νούμερο. Ο τρόπος καλαρίσματος είναι αυτός που αλλάζει.
Ο ψαράς έχει δυο δυνατότητες. Η πρώτη είναι να αμολήσει με τη βοήθεια ενός μολυβιού το δολωμένο αγκίστρι στο βυθό και αφού αυτό πατώσει να τοποθετήσει ένα μικρό καλαδουράκι στο άκρο. Η δεύτερη περίπτωση είναι να δέσει το άκρο στην ακτή και στη συνέχεια αφού απομακρυνθεί από αυτήν να ρίξει το δολωμένο αγκίστρι στο νερό.
Και στις δυο περιπτώσεις καλό είναι να έχουμε παραπάνω από μια αρματωσιές τις οποίες αφού τις καλάρουμε στο νερό να ελέγχουμε ανά τακτά διαστήματα.
Jigging (slow-inchiku)
Για αυτούς που δεν τα πάνε καλά με τα δολώματα και την εύρεσή τους το Jigging (slow-inchiku) αποτελεί μια ικανοποιητική πρότασή. Η γνώση αρκετών κομματιών με στήρες και μάλιστα κάπως πιο βαθινά είναι σίγουρα μεγάλο πλεονέκτημα σε αυτό το ψάρεμα.
Το καλάμι μας δεν είναι ανάγκη να είναι πολύ δυνατό και με μεγάλο action. Οι πλάνοι μας το πολύ να φθάσουν τα 150 γραμμάρια, βάρος ανεκτό και για ένα απλό καλάμι Jigging.
Τα μικρά και συνεχόμενα κτυπηματάκια του πλάνου μας προσελκύουν καλύτερα τα ψάρια από τα μεγάλα και γρήγορα. Το ψάξιμο γίνεται πολύ κοντά στο βυθό αν και σε κρεμαστά νερά μπορεί να τύχει στήρα ακόμη και κοντά στην επιφάνεια.
Άνοιξη που τα ψάρια δύσκολα τσιμπούν στα δολώματά μας εδώ παίρνουμε χτυπήματα. Όπως και στη συρτή με τεχνητά είναι επιθέσεις περιέργειας και δίωξης εχθρού και όχι για φαγητό. Αυτό το καταλαβαίνουμε και από τα αγκιστρώματα που είναι τις περισσότερες φορές επιπόλαια και όχι σίγουρα.
Προσοχή στο είδος
Η στήρα είναι πολύ επιθετικό ψάρι κι αν υπάρχει στην περιοχή, σίγουρα θα χτυπήσει στο δόλωμά μας με όποιον τρόπο και αν ψαρεύουμε. Καλό όμως θα ήταν να μην κρατάμε μικρά άτομα του είδους.
Αφού τα ξαγκιστρώσουμε με προσοχή τα επιστρέφουμε στο νερό. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε το είδος αυτό του ψαριού, που μας τιμά με την παρουσία του, ακόμη και τη στιγμή που τα υπόλοιπα ψάρια αδιαφορούν.