Ψαροτουφεκο
Όταν οι Σαργοί Βολτάρουν και οι Ροφοί Γυαλώνουν
Ποτέ κανείς δε μπορεί να υπολογίσει τι του επιφυλάσσει η κάθε νέα εξόρμηση. Αλλιώς τα υπολογίζει κι αλλιώς έρχονται. Πιστεύεις ότι θα βγεις γεμάτο σαργούς, σηκιούς, ροφούς και βγαίνεις χωρίς να έχεις ρίξει την παραμικρή βολή. Αλλά μπορεί να πας κι έτσι για τη βόλτα σου σε μέρη πολυψαρεμένα και να σου τύχει το απρόσμενο. Εκεί που ξέρεις ότι δεν υπάρχουν ψάρια να τα βλέπεις μπροστά σου να κολυμπούν και να μην ξέρεις που να πρωτορίξεις. Βλέπετε η θάλασσα έχει τόσα μυστικά και τόσα πολλά να μας προσφέρει, που όσο βρισκόμαστε κοντά της, τόσο πιο πολύ μας μαγνητίζει και μας μαγεύει.
Χειμώνας. Το κρύο αρκετά έντονο μα η θάλασσα ήρεμη. Η δουλειά είναι το απόγευμα και έτσι το πρωινό είναι ελεύθερο για μια κοντινή εξόρμηση. Οι πλάκες του Αι Ανδρέα είναι ότι πρέπει για μια δίωρη βουτίτσα. Τα πράγματα στο αμάξι και γραμμή για την ομώνυμη παραλία.
Ο ήλιος που έχει βγει για τα καλά μέσα από τα σύννεφα είναι ότι πρέπει για να ντυθείς. Φοράς με όλη σου την άνεση την ξυρισμένη στολή, τα μποτάκια, τα γάντια, περνάς στη μέση τη ζώνη, τοποθετείς στο πόδι το μαχαίρι, παίρνεις τη μάσκα με τον αναπνευστήρα, τα πέδιλα και το όπλο και κατευθύνεσαι προς το νερό, στο μέρος όπου έχεις ρίξει από πιο νωρίς τη σημαδούρα σου. Ξεπλένεις με λίγο νερό τη μάσκα και την τοποθετείς στο πρόσωπο, ενώ φοράς τα μακριά πέδιλα στα πόδια.
Η πρώτη κρυάδα που σου έρχεται στο πρόσωπο από το παγωμένο νερό γρήγορα περνάει. Η διαύγεια του νερού είναι τέτοια που σε σπρώχνει στην αναζήτηση θηραμάτων. Γνωρίζεις ότι η περιοχή δεν έχει τα ψάρια που είχε κάποτε, αλλά αυτό δε σε απασχολεί. Όλο και κάποιο σαργό ή κάποιο σηκιό θα ανακαλύψεις κάτω από αυτή τη συστάδα των πλακών που γνωρίζεις αρκετά καλά.
Οι βουτιές διαδέχονται η μία την άλλη και όλα τα γνωστά και ύποπτα σημεία ψάχνονται με σχολαστικότητα. Δύο σαργοί και ένας σηκιός είναι το αποτέλεσμα των προσπαθειών αυτών, ενώ δύο τρία καλά μελανούρια που μπαινοβγαίνουν από κάτω, σου κινούν το ενδιαφέρον έτσι ώστε η ώρα να περάσει πολύ γρήγορα.
Η ώρα της επιστροφής έχει φτάσει και γραμμή για την ακτή. Όμως εκεί που κατευθύνεσαι προς τα έξω κάτι σου κινεί την περιέργεια στα δεξιά σου. Μια γυάλα έντονη που καθώς κοιτάζεις προς τα εκεί διακρίνεις και κάποιες φιγούρες να κυκλοφορούν στο νερό.
«Ψάρια και μάλιστα μεγάλα ψάρια», σκέφτεσαι και κατευθύνεσαι προς το εκεί, ενώ κοιτάζεις και λίγο το ρολόι να δεις τι περιθώρια χρόνου έχεις. Το θέαμα που αντικρύζεις ξαφνικά μπροστά σου σε κάνει προς στιγμή να ξεχάσεις τα πάντα.
Ένα κοπάδι σαργοί πάνω από εκατό κομμάτια, του κιλού ο μικρότερος, ενώ οι μεγάλοι ξεπερνούσαν κατά πολύ τα δύο κιλά, γυρόφερναν πάνω από μια συστάδα πλακών. Ένα θέαμα ομολογουμένως εξαίσιο και πρωτόγνωρο για την περιοχή.
«Που βρέθηκαν όλα αυτά τα ψάρια;» αναρωτιέσαι. Είναι ψάρια τα οποία σίγουρα δεν είναι ντόπια γιατί θα τα είχες δει και άλλη φορά. Να βγήκαν όλα τα ψάρια κάτω από τους βράχους και τις πλάκες της ευρύτερης περιοχής και να μαζεύτηκαν σε μια δικιά τους περίεργη μάζωξη για λόγους άγνωστους σε σένα, ίσως είναι και αυτή μια εξήγηση, όχι όμως και τόσο πιστευτή. Όπως και να έχει όμως το θέμα, το θέαμα είναι πραγματικότητα και τα ψάρια κυκλοφορούν μπροστά στα μάτια σου, που δε χορταίνουν να τα βλέπουν.
Όμως υπάρχει μέσα σου και το ένστικτο του κυνηγού και αυτό σε σπρώχνει να κατευθυνθείς κοντά τους. Αυτά χωρίς να μοιάζουν ότι νοιάζονται, με νωχελικές κινήσεις απομακρύνονται από κοντά σου και κυκλοφορούν τριγύρω σου σε μια απόσταση ασφαλείας, χωρίς κανένα να αποφασίσει να τρυπώσει κάτω από τις πλάκες. Κοιτάζεις για μια ακόμα φορά το ρολόι και πιστοποιείς ότι τα χρονικά σου περιθώρια έχουν εξαντληθεί. Η δουλειά σε περιμένει ενώ τα ψάρια ίσως επειδή το γνωρίζουν, γιατί αυτή την εντύπωση σου δίνουν, γυροφέρνουν στη συγκεκριμένη περιοχή.
Αποφασίζεις να κάνεις ένα γιουρούσι ανάμεσά τους μην τυχόν και προλάβεις κάποιο από αυτά ή δεις κάποιο και τρυπώσει προτού βγεις. Με το όπλο παραταγμένο μπροστά ορμάς στο μπουλούκι και παίρνεις από πίσω δύο τρία μεγάλα κομμάτια. Ένα από αυτά ξεκόβει από τα υπόλοιπα και τρυπώνει κάτω από μια μεγάλη πλάκα. «Είναι η ευκαιρία», σκέφτεσαι και βουτάς από πίσω.
Η γυάλα που βλέπεις μπροστά σου και σε απόσταση πολύ κοντινή, σε κάνει προς στιγμή να ξεχάσεις το σκοπό σου. Όμως το δάχτυλο έχει ήδη γλιστρήσει στη σκανδάλη, η βέργα έχει φύγει αστραπιαία και ο σαργός μάταια προσπαθεί να διώξει από πάνω του το ξένο σώμα. Πολύ γρήγορα έχει περαστεί στην ψαροβελόνα καθώς εσύ παίρνεις επιτέλους το δρόμο της επιστροφής. Στο δρόμο σου έρχεται συνεχώς μπροστά σου το θέαμα των ψαριών. Ο αριθμός τους, το μέγεθός τους και οι νωχελικές κινήσεις στο ίδιο σημείο μοιάζουν πιο πολύ με φαντασία. Όμως ο δίκιλος σαργός δίπλα σου πιστοποιεί με το παραπάνω ότι όντως ήταν πραγματικότητα. Ένα θέαμα που μάταια αναζήτησες αρκετές φορές στον ίδιο αυτό τόπο αλλά δίχως αποτελέσματα.
Τριήμερο. Αυτήν την φορά η εξόρμηση θα ήταν λίγο πιο μακρινή. Η νότια ανατολική Πελοπόννησος ήταν ο τόπος εκστρατείας μας. Έχοντας μαζέψει όλες μας τις πληροφορίες που απαιτούνται ξεκινούμε βάζοντας στόχους υψηλούς αφού το αμάξι έχει στην κυριολεξία φρακάρει από τα ψυγεία και τον εξοπλισμό μας. Οι δύο πρώτες μέρες κυλούν σε μέτρια αλλά ικανοποιητικό επίπεδα. Δεν έχουμε βγάλει «τόνους» ψάρια αλλά αρκετά για να πούμε ότι πήγε χαλάλι ο κόπος και η κούραση. Το βράδυ της δεύτερης μέρας μας βγάζει σε μια άγνωστη παραλία όπου κατασκηνώνουμε για να ξεκουραστούμε. Η σκηνή στήνεται στα γρήγορα και ο ύπνος δεν αργεί να μας πάρει αφού η ώρα είναι ήδη περασμένη και εμείς αρκετά κουρασμένοι.
Το πρωί ξυπνάμε νωρίς καθώς ο ήλιος μπαίνει μέσα από τη σκηνή, αφού δεν έχουμε βάλει το εξωτερικό κάλυμμα. Το θέαμα της παραλίας διαφορετικό από ότι το βράδυ. Ενώ το βράδυ όλα φαίνονται κάπως απόμακρα και μυστήρια, το πρωί όλα είναι ξεκάθαρα και μαγευτικά. Η μικρή παραλιούλα χωμένη ανάμεσα σε πανύψηλα βουνά, με τον ήλιο να βγαίνει από τη θάλασσα και τα δέντρα να κατεβαίνουν μέχρι την αμμουδιά, είναι κάτι που δεν ξεχνιέται εύκολα. Και να θέλαμε να βρούμε τέτοια παραλία όσο και να ψάχναμε δε θα βρίσκαμε και να που τώρα βρεθήκαμε εντελώς τυχαία σε αυτήν.
Μια περιήγηση τριγύρω να δούμε όλες τις ομορφιές της και ένα πρόχειρο πρωινό μέχρι να στεγνώσουν λίγο οι στολές και να ζεσταθούν στον ήλιο. Εξάλλου δεν υπάρχει βιασύνη αφού και όλη η μέρα είναι μπροστά μας και έχουμε και κάποια ψάρια στο ψυγείο.
– Έλα. Ώρα για βουτιά, μου λέει ο φίλος μου που φαίνεται ότι είναι βιαστικός και μας παρακινεί να σηκωθούμε.
Ο τόπος ήταν άγνωστος σε όλους. Η μια πλευρά η δεξιά, έδειχνε από τη μορφή που είχε η ακτογραμμή, πιο ενδιαφέρουσα, ενώ η αριστερή έμοιαζε απότομη και λιγότερο ενδιαφέρον. Ο φίλος μου ήθελε να πέσει από τα δεξιά που προδιάθετε κάτι καλύτερο και δεν του χάλασα το χατίρι αφού ήθελε σώνει και καλά να βγάλει ένα μαύρο ψάρι που κυνηγούσε μετά μανίας αρκετό καιρό, χωρίς αποτέλεσμα. Εγώ πήρα τον τρίτο της παρέας, ένα παιδί που πρωτοξεκίναγε το ψάρεμα, να του δείξω από κοντά κάποιες τεχνικές που ρωτούσε το προηγούμενο βράδυ και ξεκινήσαμε προς τα αριστερά.
Ο βυθός βραχώδης, απότομος και κοφτός με αποχή που τραβούσε αρκετά κάτω. Σχισμές όχι ιδιαίτερα πολλές, αλλά η πρώτη καλή από αυτές, μας έδωσε πολύ εύκολα ένα ροφό της τάξης των επτά με οκτώ κιλά και μάλιστα σε βάθος όχι πάνω από πέντε μέτρα. Το παλικάρι που είχα μαζί ενθουσιάστηκε και άρχισε να ψάχνει οποιαδήποτε σχισμή έβλεπε στους βράχους.
Επειδή το όπλο που βαστούσε, ένα αεροβόλο με πεντάαινα, δεν ήταν το ιδανικό, του έδωσα μια δίφτερη δελφινιέρα να βιδώσει πάνω. Συμφωνήσαμε να ψάχνει αυτός όλες τις σχισμές μέχρι τα τρία τέσσερα μέτρα και εγώ από εκεί και κάτω. Οι βουτιές μας ήταν εναλλάξ και πολύ γρήγορα σε μια δεύτερη καλή σχισμή ένα άλλο μαύρο ψάρι ήρθε να προστεθεί στο προηγούμενο, ενώ πάνω από αυτήν τη σχισμή σε μια άλλη, ένα μικρότερο. Το ταίρι μου βάρεσε τον πρώτο του ροφό. Έναν 5άρη που βγήκε με μια βολή με τη δελφινιέρα. Η χαρά του δεν περιγραφόταν. Είχε ακούσει από τον άλλο το φίλο μας ότι ο ροφός είναι δύσκολο ψάρι και το είχε πιστέψει και τώρα διαπίστωνε πόσο εύκολο ήταν να βγει.
Τα ψάρια κρεμάστηκαν στην ψαροβελόνα της σημαδούρας και ξεκινήσαμε το ψαχτήρι μας όπως είχαμε συμφωνήσει. Δεν κάναμε ούτε δέκα μέτρα όταν στην επόμενη σχισμή βρήκαμε κι άλλο ψάρι λίγο μεγαλύτερο από τα προηγούμενα και πιο κάτω κι άλλο κι άλλο…
Τόσα χρόνια ψάρευα και αυτό δε μου είχε ξανασυμβεί. Σχεδόν σε κάθε σχισμή όπου μπορούσε να φιλοξενήσει ψάρι υπήρχε κάποιο και σε περίμενε. Ψάρια απονήρευτα που τα έπαιρνες με μία μόνο βολή.
Η ψαροκρεμάστρα ήταν ήδη γεμάτη, οπότε αφήσαμε ήσυχα τα ψάρια και πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Αυτό που είχαμε αγωνία ήταν να δούμε τι έβγαλε ο φίλος μας, o οποίος είχε επιλέξει το καλύτερο φαινομενικά κομμάτι. Είμασταν σίγουροι ότι επιτέλους θα είχε βγάλει κάποιο μαύρο ψάρι, ώστε να του φύγει ο καημός. Εδώ το ταίρι μου που δεν είχε εμπειρία βάρεσε κάποιο, αυτός που βούταγε τόσα χρόνια και μάλιστα αρκετά βαθύτερα από ότι έλεγε, σίγουρα κάτι θα είχε. Όμως όταν βγήκε και είδαμε την ψαροκρεμάστρα με δύο τρεις σαργούς, ένα σαλούβαρδο και δύο χειλούδες καταλάβαμε αμέσως. Με το που είδε τα ψάρια τότε ήταν που έμεινε με το στόμα ανοιχτό. Όταν άρχισε να του λέει το ταίρι μου για το πόσο ρηχά τα βγάλαμε, πόσο εύκολα και να του δείχνει το ροφό που βάρεσε, αυτός τότε ήταν που έμεινε στην κυριολεξία άλαλος.
Πέρασαν αρκετά χρόνια από τότε. Τέτοια μέρα με μαύρα ψάρια δεν ξανάδα, αλλά ούτε κι έμαθα ότι είδε κάποιος. Ρώτησα πληροφορίες αρκετές για το συγκεκριμένο μέρος και από ντόπιους της περιοχής κατάλαβα ότι τα ψάρια είχαν ανέβει στις σχισμές αυτές από βαθιά. Την προηγούμενη εβδομάδα που είχε ψαρευτεί το μέρος δεν υπήρχε το παραμικρό ψάρι. Τα νερά έτσι όπως είναι κοφτά προδιαθέτουν τα ψάρια σε κάποια στιγμή που μόνο αυτά γνωρίζουν, να ανέβουν ρηχότερα. Σε μια τέτοια φάση τα πετύχαμε. Ψάρια τα οποία δεν γνωρίζουν τι θα πει ψαροκυνηγός και τι ψαροτούφεκο. Όμως αυτή η φάση δεν τυχαίνει συχνά. Είναι κάποια στιγμή που μένει χαραγμένη στη μνήμη σου και αποτελεί μια από τις ωραιότερες ψαρευτικές σου αναμνήσεις.
Βλέπετε πόσα πολλά μπορεί και κρύβει η θάλασσα. Μπορείς να πας σε κάποιο μέρος και να μη συναντήσεις τίποτα και την άλλη μέρα να βρίθει από κίνηση. Ο καιρός, η εποχή, ο τόπος, η ώρα, οι καιρικές συνθήκες είναι κάποιοι παράγοντες που αν τους μελετήσουμε σωστά ίσως δώσουν λύσεις σε πολλές απορίες μας. Βέβαια δεν είναι μόνο αυτοί. Υπάρχουν και άλλοι που πρέπει να τους συνδυάσουμε, ώστε να καταφέρουμε να εξηγήσουμε όλα αυτά που μας φαίνονται τώρα παράξενα. Αν το καταφέρουμε δεν το γνωρίζω. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι όσο ασχολούμαστε με τη θάλασσα όλο και κάτι μαθαίνουμε. Πράγματα που μας βοηθάνε στη βελτίωση της τεχνικής μας, στην καλύτερη αντιμετώπιση οποιασδήποτε κατάστασης που θα συναντήσουμε στο βυθό, στη σφαιρική γνώση του αντικειμένου αλλά και στην ίδια μας την καθημερινή ζωή.