Συρτη Βυθου
Εξοπλισμός: Απόχη Μέρος 3ο – Λάθη στο Απόχιασμα
Στα προηγούμενα μέρη είδαμε τη χρησιμότητα της απόχης και ποια χαρακτηριστικά πρέπει να διαθέτει για να εξυπηρετεί καλύτερα τον τρόπο ψαρέματος που πραγματοποιούμε. Όμως, δεν είναι λίγες οι φορές που παρατηρούμε ψαράδες να πιάνουν ιδιαίτερα αξιόλογα ψάρια, και την ύστατη στιγμή, λίγο πριν μπει το ψάρι στην απόχη, στην προσπάθειά τους να τα αποχιάσουν, σπάει η πετονιά και διαφεύγει. Εκεί το λάθος δεν οφείλεται στην έλλειψη απόχης, αλλά στον τρόπο με τον οποίο ο ψαράς επιχείρησε να αποχιάσει το ψάρι.
Σκηνή 1η
Ψάρεμα εγγλέζικο και ο φελλός αρχίζει να μισοβουλιάζει. Ο ψαράς με απόλυτη μαεστρία καρφώνει την κατάλληλη στιγμή και το καλάμι αρχίζει να λυγίζει. Με μεγάλη επιδεξιότητα και χωρίς να σηκωθεί από τη θέση του, τυλίγει όσο πρέπει το μηχανισμό του και σε ελάχιστο χρόνο ένας μεγάλος κέφαλος ξενερίζει. Αρπάζει την απόχη που έχει δίπλα του και προσπαθεί να την οδηγήσει στο νερό, ώστε η στεφάνη του να πλησιάσει το ψάρι.
Μόλις το ψάρι βλέπει την απόχη, δίνει μια βουτιά και αρχίζει να βυθίζεται με ορμή προς το βυθό, παίρνοντας μαζί του και τα ανάλογα μέτρα πετονιάς. Ο ψαράς αρχίζει πάλι την προσπάθειά του να φέρει το ψάρι προς την επιφάνεια και τελικά το καταφέρνει, αλλά μετά από περισσότερη ώρα από ότι το έφερε στην αρχή. Η στεφάνη της απόχης μπαίνει ξανά στο νερό, όμως μόλις το ψάρι τη βλέπει, απομακρύνεται με ταχύτητα. Δε θέλει με καμιά περίπτωση να την πλησιάσει και απομακρύνεται μακρύτερα από την «εμβέλειά» της, ενώ σε λίγο ξαναπαίρνει πορεία προς τα βαθιά.
Στην τρίτη προσπάθεια, το ψάρι ανεβαίνει αρκετά πιο γρήγορα στην επιφάνεια, μόνο που είναι αρκετά μακριά από το ντόκο. Ο ψαράς τυλίγει όσο περισσότερη πετονιά μπορεί στο μηχανισμό του για να το φέρει κοντύτερα, και ανασηκώνει το καλάμι του για να φέρει ακόμα πιο κοντά. Τοποθετεί τη στεφάνη μπροστά του και προσπαθεί να οδηγήσει το ψάρι εκεί. Όμως επειδή τύλιξε περισσότερη πετονιά από ότι έπρεπε, δεν μπορεί να σηκώσει το καλάμι ψηλότερα ώστε να φέρει το ψάρι πιο κοντά, γιατί το υπερβολικό λύγισμα θα του σπάσει την κορυφή η οποία είναι στην κυριολεξία διπλωμένη στα δύο. Εκείνη τη στιγμή το ψάρι βρίσκει την ευκαιρία κι απελευθερώνεται από το παράμαλλο, ενώ ο ψαράς μένει «σύξυλος» να αναρωτιέται έντονα τι έφταιξε.
Λάθη:
- Ο ψαράς δεν τοποθέτησε τη στεφάνη της απόχης στο νερό και στη συνέχεια να οδηγήσει το ψάρι μέσα της, αλλά προσπάθησε με τη στεφάνη να ακολουθήσει το ψάρι.
- Τύλιξε παραπάνω την πετονιά στο μηχανισμό, χωρίς να αφήσει το μήκος που χρειαζόταν για να έχει περιθώρια ανασηκώματος του καλαμιού χωρίς κίνδυνο σπασίματός του.
- Έχασε την ευκαιρία να αποχιάσει την πρώτη φορά που το ψάρι ήρθε κοντά και γενικά μπαίνει πολύ ευκολότερα στην απόχη. Στη συνέχεια την πήρε είδηση και προσπάθησε να απομακρυνθεί από αυτήν.
Σκηνή δεύτερη
Σάββατο απόγευμα και στο μόλο του λιμανιού υπάρχει κίνηση. Ψαράδες κάθε ηλικίας , ο καθένας με την τεχνική του, προσπαθούν να δελεάσουν τα ψάρια και να τα κάνουν να τσιμπήσουν τα δολώματά τους. Οι περισσότεροι ρίχνουν την αρματωσιά μπροστά τους, ενώ υπάρχουν και κάποιοι πιο επιτήδειοι, που καταφέρνουν να ρίξουν τα δολωμένα αγκίστρια αρκετά μέτρα μακριά. Πάντως, είτε κοντά, είτε μακριά, ο κάθε ψαράς έχει μια δικιά του ψαρεύτρα, και εκεί προσπαθεί να οδηγήσει τα ψάρια, για να τα καταφέρει στη συνέχεια να τσιμπήσουν το δόλωμά του.
Κάποια στιγμή βλέπεις έναν από αυτούς που καθόταν στο καρεκλάκι του, να σηκώνεται βαστώντας το καλάμι του λυγισμένο και να προσπαθεί να τυλίξει πετονιά με το μοτεράκι του, για να φέρει κοντά κάποιο μάλλον αξιόλογο ψάρι που πιάστηκε στο αγκίστρι του. Τα φρένα του μηχανισμού λύνονται κάτω από τα κεφάλια του κάνει το ψάρι, αφήνοντας πετονιά.
Το ψάρι μοιάζει καλό, και για να μην το χάσει του λασκάρει και άλλο τα φρένα, προσπαθώντας να το κουράσει. Παρόλο που ψάρευε στα 10 μέτρα από το ντόκο, το ψάρι του έχει πάρει πολλαπλάσια μέτρα και μάλιστα αρχίζει να μετακινείται προς τα αριστερά. Κάποιοι ψαράδες που βλέπουν την πορεία του ψαριού, προλαβαίνουν και σηκώνουν τις αρματωσιές τους, ενώ κάποιοι άλλοι που δεν υπολόγισαν σωστά, διαπιστώνουν ότι το ψάρι έχει πάρει στο φευγιό του και τις δικές τους πετονιές.
Ο ψαράς με το καλάμι και το πιασμένο ψάρι μετακινείται και αυτός προς τα αριστερά, τυλίγοντας όσα περισσότερα μέτρα πετονιά μπορεί στο μηχανισμό του. Η γυαλάδα του ψαριού φάνηκε, και φωνάζει το φίλο του να φέρει την απόχη κοντά του και να είναι σε ετοιμότητα. Όμως, καθώς αυτό συνεχίζει να πλησιάζει, ο κοντινός ψαράς που τον προσπέρασε πριν από λίγο, τυλίγει την αρματωσιά του την οποία το ψάρι έχει «σταυρώσει» με αυτήν του «πρωταγωνιστή», και του αλλάζει πορεία κάνοντάς το τώρα να πηγαίνει προς τα δεξιά.
Αλλαγή πορείας και κατεύθυνση του ψαρά προς τα δεξιά, μαζί με ένα πλήθος περαστικών να τον παρακολουθούν. Λασκάρισμα της πετονιάς του διπλανού για να έλθει το ψάρι πιο κοντά στο ντόκο και η ώρα της απόχης φθάνει, με το ψάρι να έχει σχεδόν παραδώσει τις δυνάμεις του. Ο φίλος πιάνει την απόχη από το μακρύ κοντάρι και οδηγεί τη στεφάνη της προς το ψάρι. Επιχειρεί να το ακολουθήσει και κάνει την πρώτη του προσπάθεια αποχιάσματος. Δεν τα καταφέρνει όμως, αφού το ψάρι τον παίρνει είδηση και την τελευταία στιγμή μένει εκτός απόχης. Δεύτερη προσπάθεια τη στιγμή που αυτό ξαναπλησιάζει τον ντόκο, αλλά και πάλι άκαρπη, αφού δε μπορεί να μπει μέσα στη στεφάνη. Τρίτη προσπάθεια, κι ενώ δείχνει ότι το ψάρι είναι μέσα, με το σήκωμα της απόχης τεζάρει η σταυρωμένη πετονιά του διπλανού ψαρά και παρασύρει το ψάρι εκτός στεφάνης. Τέταρτη προσπάθεια δεν υπάρχει, αφού το ψάρι δε βρίσκεται πια επάνω, μιας και για κάποιον λόγο το παράμαλλο κόπηκε, και το ψάρι αργά στην αρχή, πιο έντονα στη συνέχεια, πήρε το δρόμο προς τα βαθιά.
Λάθη:
- Τα φρένα του μηχανισμού ήταν αρκετά λυτά και αυτό έπαιρνε περισσότερη πετονιά από ότι έπρεπε, με συνέπεια το ψάρι να μας οδηγεί αυτό όπου ήθελε και όχι να το οδηγούμε εμείς όπου θέλουμε.
- Ο «βοηθός» που επιχείρησε να αποχιάσει, κυνηγούσε το πιασμένο ψάρι με την απόχη και δεν την είχε κάπου σταθερή, ώστε ο ψαράς να το οδηγήσει μέσα της.
- Ο ψαράς εμπιστεύτηκε την απόχη σε κάποιον φίλο του, που προφανώς δεν ήξερε να αποχιάζει σωστά.
- Τη στιγμή που η αρματωσιά του ψαρά πιάστηκε με άλλη, έπρεπε να πει στο διπλανό του ψαρά να λασκάρει εντελώς την πετονιά του, ώστε να φέρει μόνος του το ψάρι προς τα έξω, στο σημείο που επιθυμούσε.
Σκηνή 3η
Το μικρό βαρκάκι κινείται αργά και σταθερά σε συγκεκριμένο σημείο. Δύο άτομα επιβαίνουν στην πλώρη του. Ο ένας είναι στο τιμόνι και ο άλλος στην πίσω δεξιά πλευρά του σκάφους, έχοντας μπροστά του μια μεγάλη πλαστική λεκάνη, όπου μέσα της τοποθετεί την πετονιά που σηκώνει από το νερό. Πότε-πότε ξεδολώνει τα αγκίστρια που έρχονται σε τακτικές αποστάσεις και έχουν ακόμα δόλωμα επάνω τους, ενώ άλλες φορές ξεψαρίζει κάποιο ψάρι, συνήθως λυθρινάκια και κακαρέλους.
Ο δεύτερος, εκεί που ήταν ήρεμος κι έδινε οδηγίες για μπρος και κράτει στον οδηγό, φαίνεται να «αφυπνίζεται» και οι προσταγές του να γίνονται έντονες, ενώ φέρνει την πετονιά του παραγαδιού και την τοποθετεί στη λεκάνη αρκετά πιο αργά, έχοντας τα μάτια του συνεχώς στραμμένα προς το βυθό.
«Την απόχη!», προστάζει κάποια στιγμή και ο οδηγός τη βγάζει από τη βάση στήριξης που υπάρχει μπροστά του, τη βαστά από το κοντάρι και προσπαθεί κι αυτός να δει τι είναι αυτό που αναβαίνει από το βυθό και «γυαλίζει» τόσο έντονα.
«Σφυρίδα», φωνάζει ο πρώτος, «γρήγορα να την αποχιάσουμε!».
Το ψάρι έχει πλησιάσει στο σκάφος και ο οδηγός τοποθετεί τη στεφάνη της απόχης στο νερό, προσπαθώντας να πιάσει με αυτήν την παραδομένη μεγάλη σφυρίδα που άρπαξε τον πιασμένο στο αγκίστρι του παραγαδιού χάνο, και που ακόμα φαίνεται στο πλάι των σαγονιών της. Βάζει την ουρά της μέσα και τη σπρώχνει προς τα εμπρός για να χωρέσει και το υπόλοιπο ψάρι, που είναι πράγματι μεγαλύτερο από το βάθος της απόχης, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί να τη σηκώσει και να τη φέρει στο σκάφος. Το βάρος του σώματος του ψαριού που βρίσκεται εκτός στεφάνης είναι όμως μεγάλο, και καθώς κάνει την κίνηση να το σηκώσει εκτός νερού, γλιστράει και πέφτει –το ψάρι- στο νερό. Το αγκίστρι σχεδόν ισιώνει με την απότομη κίνηση και φεύγει από τα χείλια του ψαριού. Το ψάρι στέκεται ζαλισμένο ακίνητο στο νερό, σε σημείο όμως που να μην το φτάνει καλά η στεφάνη της απόχης, και καθώς αυτή το ακουμπά, κάνει ένα τίναγμα της ουράς κι αρχίζει αργά-αργά να απομακρύνεται προς το βυθό, με τους ψαράδες να το παρακολουθούν, ανήμπορους να αντιδράσουν.
Λάθη:
- Ο αποχιαστής δεν τοποθέτησε πρώτα το κεφάλι του ψαριού στην απόχη, αλλά την ουρά.
- Ο οδηγός του σκάφους που δεν ήξερε να αποχιάζει, επιχείρησε να το πράξει λανθασμένα.
- Η απόχη είχε πολύ μικρό σάκο και δεν έκανε για τέτοιο μεγάλο ψάρι.
Συμβουλές και Παρατηρήσεις
Στις παραπάνω σκηνές, βλέπουμε ότι ενώ ο ψαράς έχει φροντίσει να έχει μαζί του απόχη, δεν καταφέρνει να φέρει το ψάρι στην ακτή ή πάνω στο σκάφος, από δικά του λάθη. Ο τρόπος που προσπάθησε να αποχιάσει δεν ήταν ο πλέον κατάλληλος, με αποτέλεσμα την τελευταία στιγμή το ψάρι να κόψει το παράμαλλο ή να ισιώσει το αγκίστρι και να φύγει. Γι’ αυτό το λόγο στο επόμενο 4ο και τελευταίο μέρος της σειράς θα αναφέρουμε κάποιες βασικές ενέργειες που πρέπει να κάνουμε, ώστε να έχουμε αίσιο τέλος σε κάθε πιάσιμο αξιόλογου ψαριού.
Ακολουθεί: Απόχη Μέρος 4ο – Συμβουλές & Παρατηρήσεις για το Σωστό Απόχιασμα