Cover

Καλαμαρια-Θραψαλα

Καλαμάρια: Με Καθετή σε Μικρά, Μεσαία και Μεγάλα Βάθη

Από τις αρχές του φθινοπώρου τα καλαμάρια αρχίζουν να κάνουν ορατή και έντονη, σε όλους μας και σε όλα τα βάθη, την παρουσία τους. Ακολουθεί ένα δυναμικό ανέβασμα στη ρηχή παράκτια ζώνη τέλη Οκτώβρη με αρχές Γενάρη και στη συνέχεια αρχίζουν να απομακρύνονται προς τα βαθιά.

Ο ψαράς που θέλει να ασχοληθεί με το ψάρεμά τους έχει στη διάθεσή του ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, έξη περίπου μηνών (Σεπτέμβριος –Φεβρουάριος), όπου ανάλογα με τις συνήθειές τους οδηγεί και τον τρόπο τεχνικής του. Βέβαια και τους υπόλοιπους μήνες που τα καλαμάρια δεν είναι σε αφθονία, αν θέλει μπορεί να ασχοληθεί μαζί τους όμως γνωρίζει ότι θα πάρει ελάχιστα. Κάποιες φορές όμως αυτά είναι υπεραρκετά για να τα χρησιμοποιήσει για δόλωμα στις υπόλοιπες τεχνικές του.

Οι τρόποι ψαρέματος των καλαμαριών αρκετές που ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή. Με συρτή, με καθετή, με νωπό, με τεχνητό δόλωμα-καλαμαριέρες αλλά και με αυτοσχέδιες πατέντες ο καλαμαροψαράς προσπαθεί να προσεγγίσει τα καλαμάρια ώστε να τα φέρει με σιγουριά πάνω στο σκάφος του. Ο κάθε τρόπος έχει τα δικά του πλεονεκτήματα και τις δικές του εφαρμογές που τον κάνουν πιο αποτελεσματικό απέναντι στους υπολοίπους. Εμείς θέλοντας να βοηθήσουμε όσο γίνεται περισσότερο τον Έλληνα ψαρά θα κάνουμε μια εκτενή αναφορά στον πιο γνωστό σε όλους τρόπους ψαρέματος που είναι αυτός με την καθετή.

Εξοπλισμός

Θα χρειαστούμε ένα καλάμι καθετής ή spinning μήκους 2,40 τουλάχιστον μέτρα. Όσο πιο μακρύ είναι τόσο πιο εύκολα προσθέτουμε καλαμαριέρες στη συνέχεια στην αρματωσιά μας. Το action του να είναι up to 30 ώστε να μπορούμε να του τοποθετήσουμε ένα βαρίδι αρκετών γραμμαρίων. Το καλάμι αυτό θα συνοδεύεται από ένα μηχανισμό, όχι απαραίτητα μεγάλο αλλά δυνατό για να μπορεί να σηκώνει δυο ή και τρία αν πιαστούν καλαμάρια μαζί χωρίς να ζορίζεται. Μπορούμε να του τοποθετήσουμε τόσο πετονιά όσο και νήμα αλλά η πρόταση μας είναι λεπτό νήμα. Με διάμετρο 0,12-0,14 χιλιοστά θα έχουμε γρήγορη κάθοδο στο νερό, μηδενική αντίσταση στο ρέμα, μικρότερο βάρος μολυβιού, άμεση γνωστοποίηση του αρπάγματος του δολώματός μας, ευκολότερη  και πιο ξεκούραστη άνοδο.

Θα χρειαστούν καλαμαριέρες διαφόρων τύπων και χρωμάτων, ένα βαρίδι και μια αρματωσιά όπου προτάσεις για την κατασκευή της θα δούμε στη συνέχεια. Ένα μικρό βουρτσάκι για το καθάρισμα των δολωμάτων μας όπως κι ένα πανάκι θα συμπληρώσουν τα βασικά μας εφόδια.

 

Αρματωσιά

Η αρματωσιά που θα κατασκευάσουμε θα πρέπει να δέχεται 3 ή περισσότερες καλαμαριέρες. Οι βασικοί τύποι είναι δύο. Με παράμαλλα ή χωρίς, με απευθείας σύνδεση των δολωμάτων μας πάνω στη μάνα.

Αριστερά αρματωσιά που φέρει παράμαλλα μήκους γύρω στα 10 εκατοστά τα οποία συνδέονται στη μάνα με τη βοήθεια χαντρών σύνδεσης.
Δεξιά αρματωσιά χωρίς παράμαλλα όπου οι καλαμαριέρες συνδέονται στη μάνα με τη βοήθεια παραμάνας.

Με παράμαλλα. Τα παράμαλλά μας τα κατασκευάζουμε μικρά με μήκος γύρω στα 10 εκατοστά από πετονιά διαμέτρου 0,28-0,30 χιλιοστά. Το κάθε παράμαλλο στην άκρη θα έχει μια μικρή παραμανίτσα για να τοποθετείται και να αφαιρείται εύκολα η καλαμαριέρα μας. Το άλλο άκρο του παράμαλλου θα δεθεί πάνω στη μάνα της αρματωσιάς με τη βοήθεια συνήθως μιας διάφανης χάντρας σύνδεσης. Το πάχος της μάνας θα είναι 0,30-0,35 χιλιοστά. Η απόσταση μεταξύ δύο διαδοχικών χαντρών σύνδεσης γύρω στα 30 εκατοστά. Στο ένα άκρο της μάνας που είναι αυτό που θα συνδέεται με το νήμα του μηχανισμού θα κάνουμε μια μικρή θηλίτσα για να περνιέται στη στριφταροπαραπάνα που έχουμε μόνιμα δεμένη στο νήμα. Στο κάτω άκρο της μάνας δένουμε ένα στριφταράκι όπου στο άλλο άκρο του θα δέσουμε μια λεπτότερη πετονιά μήκους γύρω στα 40 εκατοστά με μια παραμανίστα στο τελείωμά του για να προσθέτουμε το βαρίδι μας. Η λεπτότερη αυτή πετονιά στο κάτω τμήμα της αρματωσιάς μας έχει το ρόλο της προστασίας της. Αν σκαλώσει το βαρίδι μας στο βυθό να κόβεται το τμήμα αυτό και να μην χάνουμε το υπόλοιπο με τις καλαμαριέρες μας.

 

Το ολικό μήκος της αρματωσιάς μας, δηλαδή η απόσταση της θηλίτσας στο πάνω άκρο της με το βαρίδι στο κάτω δε θα πρέπει να ξεπερνά το μήκος του καλαμιού μας. Για παράδειγμα σε ένα καλάμι μήκος 2,40 μέτρα το μήκος της αρματωσιάς μας είναι 2 μέτρα ή λιγότερο. Αυτό για να μπορούμε να ανεβάζουμε την αρματωσιά μας στο σκάφος μας άνετα χωρίς να βρίσκει κάποιο τμήμα της πάνω στην κουπαστή.

Χωρίς παράμαλλα. Η διαφορά της με την προηγούμενη είναι ότι στη θέση των χαντρών σύνδεσης δένουμε παραμανίτσες. Η υπόλοιπη κατασκευή είναι ίδια. Οι καλαμαριέρες μας εδώ τοποθετούνται στις παραμάνες αυτές και ψαρεύουν χωρίς παράμαλλο.

Πότε χρησιμοποιούμε αρματωσιά με παράμαλλα και πότε χωρίς

Η σελίδα μας έχει στόχο και σκοπό να σας δίνει όσες περισσότερες πληροφορίες μπορεί για να έχετε τη δυνατότητα να τις εφαρμόζεται στα δικά σας προσωπικά ψαρέματα ώστε αυτά να γίνονται πιο εύκολα, πιο ξεκούραστα και πιο αποδοτικά. Τα δικά μας μυστικά μοιράζονται μαζί σας και όλοι μαζί αποτελούμε μια μεγάλη παρέα. Αυτή του σύγχρονου έλληνα ψαρά. Μικρές λεπτομέρειες που έχουν σημασία δεν προσπερνιούνται αλλά τονίζονται, γιατί εκεί είναι η διαφορά. Μία από αυτές τις λεπτομέρειες θα αναφέρουμε κι εδώ.

Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλών ειδών καλαμαριέρες, τόσο σε σχήματα όσο σε υλικά κατασκευής αλλά και χρωματισμούς. Όλες όμως έχουν ένα βασικό γνώρισμα όταν πέσουν στο νερό. Ή θα βυθίζονται και θα είναι βυθιζόμενες(sinking) ή θα επιπλέουν και θα είναι επιπλέοντες(floating). Αυτό είναι ένα γνώρισμα που αναγράφεται και πάνω στη συσκευασία τους. Ο ψαράς καλό είναι στην αρματωσιά του να τοποθετεί μόνο ένα είδος και όχι από τα δύο, γιατί το κάθε είδος λειτουργεί διαφορετικά στο νερό και δεν φαίνεται το σύνολο αρμονικό στα καλαμάρια με αποτέλεσμα να μην αρπάζουν τις καλαμαριέρες μας. Το ένα είδος λειτουργεί αρμονικά και το σύνολό του μοιάζει με μικρό κοπαδάκι ψαριών που κινείται με τον ίδιο ρυθμό.

Όσοι έχετε σκοπό να χρησιμοποιήσετε στο ψάρεμά σας βυθιζόμενες καλαμαριέρες τότε η αρματωσιά χωρίς παράμαλλα είναι αυτή που ταιριάζει καλύτερα. Όσοι πάλι σκέπτεστε να χρησιμοποιήσετε επιπλέοντες καλαμαριέρες τότε η αρματωσιά με τα παράμαλλα είναι η πλέον κατάλληλη. Μάλιστα η αρματωσιά με τα παράμαλλα μπορεί να λειτουργήσει και να ψαρέψει μόνη της χωρίς κανένα κούνημα, όπως δηλαδή και στο ψάρεμα της καθετής για ψάρια αφού οι καλαμαριέρες επιπλέουν και κινούνται «μόνες» τους στο νερό. Αντίθετα η αρματωσιά με χωρίς παράμαλλα και βυθιζόμενες καλαμαριέρες θέλει ένα συνεχές μικρό κουνηματάκι για να ανεβοκατεβαίνουν οι καλαμαριέρες και να δίνουν στα καλαμάρια την αίσθηση μικροψάρων και κοπαδιού.

Ψάρεμα

-Το ψάρεμα των καλαμαριών με την τεχνική της καθετής μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο νύκτα όσο και μέρα. Η διαφορά είναι ότι τη νύκτα θα πάμε σε ρηχά νερά που δεν ξεπερνούν τα 20 μέτρα ενώ τη μέρα σε νερά βαθιά που το βάθος τους είναι πολύ μεγαλύτερο από 50 μέτρα. Τη νύκτα θα τοποθετήσουμε μικρότερο μολύβι στην αρματωσιά και μεγάλου μήκους καλαμαριέρες ενώ τη μέρα στα βαθιά μεγαλύτερο μολύβι αλλά μικρότερες σε μέγεθος καλαμαριέρες.

-Η γνώση των τόπων όπου συχνάζουν καλαμάρια είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Αν αυτό δεν είναι γνωστό τότε το βυθόμετρο είναι αυτό που θα μας οδηγήσει σε αυτούς όπως επίσης και η συγκέντρωση άλλων ψαράδων στην ευρύτερη περιοχή. Συγκέντρωση πολλών σκάφων σε ένα σημείο είναι σημάδι καλού τόπου και αυτό σημαίνει και δική μας προσέγγιση εκεί κοντά, χωρίς βέβαια να ενοχλούμε.

-Το σούρουπο και το ξημέρωμα είναι οι ώρες εκείνες που δεν πρέπει με τίποτα να χάνονται στο ψάρεμά μας. Η οποιαδήποτε εξόρμησή μας θα κοιτάμε να έχει μέσα της σούρουπο ή ξημέρωμα ώστε να έχει αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας. Για να σας δώσουμε με παράδειγμα τη σημασία των ωρών αυτών σας λέμε ότι όσα καλαμάρια πιαστούν το μισάωρο που σουρουπώνει και το μισάωρο που ξημερώνει, δεν πιάνονται τις υπόλοιπες 23 ώρες ψαρέματος.

-Αφού έχουμε αποφασίσει τον τόπο ψαρέματος, με το βυθόμετρο ανοικτό και κινούμενοι αργά παρατηρούμε το βυθό. Όπου δούμε κίνηση από μικρόψαρα ή από καλαμάρια(εφόσον μπορούμε να τα διακρίνουμε στην οθόνη), σταματάμε το σκάφος μας και ρίχνουμε στο βυθό την αρματωσιά μας. Αν έχουμε καλαμαριέρες βυθιζόμενες κουνάμε λίγο την αρματωσιά μας για να ανεβοκατεβούν και προσελκύσουν τα καλαμάρια. Αν έχουμε καλαμαριέρες επιπλέοντες αρκεί το κατέβασμά τους στο βυθό. Το καλαμάρι με το που έρθει και αρπάξει τις καλαμαριέρες μας θα το καταλάβουμε από το λύγισμα του καλαμιού. Τότε θα μαζέψουμε το νήμα στο μηχανισμό μας και το καλαμάρι θα έλθει στην επιφάνεια. Να θυμάστε ότι οι καλαμαριέρες δεν έχουν αγκίστρια αλλά βελόνες και αυτό σημαίνει ότι αν πιαστεί κάτι εύκολα φεύγει αν χαλαρώσει. Για αυτό τυλίγουμε πάντα με σταθερό ρυθμό και όχι με απότομες αυξομειώσεις.

-Όταν το καλαμάρι έρθει κοντά στην επιφάνεια, ξενερίζουμε λίγο το κεφάλι του για να αδειάσει το νερό που έχει μέσα στο σώμα του και στη συνέχεια, σαφώς ελαφρύτερο το βγάζουμε πάνω στο σκάφος μας.

-Σε περίπτωση που δεν πάρουμε στο βυθό καλαμάρια μπορούμε να ανεβάσουμε την αρματωσιά μας πιο ψηλά ή να αναζητήσουμε τα καλαμάρια λίγο πιο πέρα, σε άλλο σημείο.

-Όσο είναι σκοτάδι τα καλαμάρια να αναζητούμε σε ρηχά σημεία ενώ όσο φωτίζει σε βαθιά. Έτσι αν πάμε για απογευματινό ψάρεμα θα ξεκινήσουμε την αναζήτηση μας από τα βαθιά και όσο περνά η ώρα θα ρηχαίνουμε. Αντίθετα στο πρωινό ψάρεμα θα ξεκινάμε νύκτα από τα ρηχά και όσο ξημερώνει και φωτίζει θα απομακρυνόμαστε προς τα βαθιά.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα καθετής

Το ψάρεμα των καλαμαριών με την καθετή συγκεντρώνει αρκετά πλεονεκτήματα σε σχέση με τους υπόλοιπους γνωστούς τρόπους ψαρέματος.

  • Μπορεί ο ψαράς να πιάσει συγχρόνως πολλά καλαμάρια μαζί αφού στην αρματωσιά μας τοποθετούμε όσες καλαμαριέρες επιθυμούμε.
  • Δουλεύει καλύτερα σε κοπαδιαστά καλαμάρια αφού εκεί τα πολλά δολώματα υπερτερούν.
  • Ο γνώστης των τόπων αλλά και του βυθομέτρου πηγαίνει στο καλό σημείο και ρίχνει την αρματωσιά του εκεί με σχεδόν σίγουρα αποτελέσματα.
  • Δεν δυσκολευόμαστε να ψαρέψουμε σε μεγάλα βάθη, οπότε είναι ο καταλληλότερος τρόπος για ημερήσια ψαρέματα αλλά και για ψαρέματα εκτός σεζόν που τα καλαμάρια είναι στα βαθιά.
  • Μπορούν σε ένα σκάφος να ψαρέψουν πολλά άτομα μαζί χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα.
  • Δεν έχει δυσκολίες. Ακόμη και ο αρχάριος στο ψάρεμα των καλαμαριών μπορεί να ψαρέψει με άνεση και να έχει επιτυχίες.

Τα μειονεκτήματά της είναι το ότι είμαστε στάσιμοι έτσι δεν ψάχνουμε μεγάλη περιοχή και το ότι δεν μπορούμε να ψαρέψουμε εύκολα σε πολύ ρηχά νερά όπου το βάθος δεν ξεπερνά τα πέντε μέτρα.

Τι να προσέξουμε

  • Όταν ψαρεύουμε μεγάλα καλαμάρια καλό είναι να ελέγξουμε την σκληρότητα που έχουν οι ακίδες στις καλαμαριέρες μας. Αν δούμε ότι εύκολα ανοίγουν τότε δεν κάνουν για το ψάρεμά μας και θέλουν αντικατάσταση με άλλες σκληρότερες.
  • Στα νυκτερινά ψαρέματα το φώτισμα των καλαμαριερών μας μπορεί να κάνει τη διαφορά. Για αυτό μην ξεχνάτε που και που να φωτίζετε τις καλαμαριέρες σας με ένα φακουδάκι.
  • Όταν ο καιρός είναι κρύος τα καλαμάρια πλησιάζουν πολύ γιαλό. Ακόμη και σε βάθη μικρότερα από 5 μέτρα μπορούμε να πάρουμε πολλά και μεγάλα καλαμάρια.
  • Οι καλαμαριέρες μπορεί να μας εξυπηρετούν στο ψάρεμά μας γιατί δεν χρειαζόμαστε δόλωμα όμως κάποιες φορές που τα καλαμάρια είναι μίζερα ή έχουν πονηρέψει από αστοχίες και ξεκαρφώματα  μας τότε παύουν να λειτουργούν. Αν αλλάξουμε αυτές με άλλες που δέχονται νωπό δόλωμα αμέσως θα δούμε τη διαφορά.
  • Με το που ξημερώσει τα καλαμάρια απομακρύνονται στα βαθιά. Η αναζήτησή τους θα γίνει με το βυθόμετρο όπου δεν είναι ανάγκη να δούμε καλαμάρια σε αυτό. Η ύπαρξη μικροψάρων είναι αρκετή για να επιχειρήσουμε το κατέβασμα της αρματωσιάς μας.
  • Έχει παρατηρηθεί ότι το βράδυ ψαρεύουν καλύτερα οι μεγάλες και σκληρές καλαμαριέρες ενώ τη μέρα οι μικρές σιλικονούχες.
  • Υπάρχουν στο εμπόριο διάφορα υγρά με οσμές και έλαια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις καλαμαριέρες μας και να κάνουν τη διαφορά όταν τα καλαμάρια είναι ιδιαίτερα δύστροπα.
  • Από τις καλαμαριέρες προτιμούμε αυτές που είναι τύπου γουρουνάκι. Τις άλλες με το βαρίδι στο κάτω μέρος, τις γαριδούλες, τις αφήνουμε για τα ψαρέματα από την ακτή ή για ψαρέματα καλαμαριών με συρτή.
  • Δεν θα πρέπει να αμελούμε το καθάρισμα των καλαμαριερών μας έπειτα από κάθε καλαμάρι. Μελάνια και βλέννες στα εργαλεία μας απομακρύνουν τα καλαμάρια. Καθάρισμα με ένα βουρτσάκι για παράδειγμα οδοντόβουρτσα στα δύσκολα σημεία(βελόνες)και στη συνέχεια με ένα πανάκι το σώμα της καλαμαριέρας και την πετονιά μας είναι ότι το καλύτερο.
  • Όταν τα καλαμάρια έχουν όρεξη ότι καλαμαριέρα και αν ρίξεις στο νερό δεν υπάρχει θέμα. Θα πάνε και θα την αρπάξουν αμέσως. Το πρόβλημα υπάρχει όταν δεν έχουν όρεξη. Εκεί είναι που θα δουλέψουν καλύτερα οι δοκιμασμένες στο χρόνο καλαμαριέρες. Αξίζει να πληρώσουμε λίγο παραπάνω προκειμένου να έχουμε στα εργαλεία μας και μια σειρά από ακριβές αλλά επώνυμες και δοκιμασμένες καλαμαριέρες και όχι μόνο φθηνές και αδοκίμαστες. Και τα καλαμάρια που θα κολλήσουν θα είναι περισσότερα και σίγουρα πιασμένα.