Ψαροτουφεκο
Για «Πελαγίσιους» Κεφάλους
Ο κέφαλος είναι ένα ψάρι που μπορεί να το συναντήσουμε όλες τις εποχές του χρόνου μεμονωμένο ή σε μικρά κοπάδια. Τώρα όμως με τα κρύα είναι που θα σχηματίσει μεγάλα κοπάδια και θα πλησιάσει τις ακτογραμμές. Πρόκειται για την χαρά του ψαροκυνηγού αφού σε μικρό χρονικό διάστημα και σε ρηχά νερά θα πραγματοποιήσει μια πλούσια ψαριά.
Όταν μιλάμε για τον κέφαλο δεν εννοούμε σε καμιά περίπτωση το λιμανίσιο κέφαλο, αυτόν που ζει και κινείται μέσα στα λιμάνια και κοντά σε αυτά. Ο κέφαλος που θα μας απασχολήσει είναι ο πελαγίσιος, όπως τον ονομάζουν οι περισσότεροι ψαροκυνηγοί που έχει συνήθειες και μια συμπεριφορά τελείως διαφορετική από τον άλλο κέφαλο, το ντόπιο.
Ντόπιος και πελαγίσιος κέφαλος
Ο ντόπιος ή μόνιμος κέφαλος είναι ένα ψάρι που ζει, κινείται και τρέφεται σε συγκεκριμένη περιοχή. Όλες τις εποχές του χρόνου θα το συναντήσουμε εκεί τριγύρω να περιφέρεται μόνος του αν είναι μεγάλος ή σε μικρές ομάδες αν είναι κάπως μικρότερος. Προτιμάει τις ήσυχες περιοχές όσο αφορά τα καιρικά φαινόμενα με πρώτη και καλύτερη τα λιμάνια όπου τα χρησιμοποιεί ως ορμητήριά του. Άλλα σημεία που συχνάζει είναι κλειστοί κόλποι και περιοχές με ρηχαδιές και ξενέρια. Η προσέγγιση του από τον ψαροκυνηγό είναι αρκετά δύσκολη αφού έχει δει αρκετές φορές τη φιγούρα του και ξέρει να προφυλάσσεται.
Ο πελαγίσιος ή μη μόνιμος κέφαλος είναι ψάρι περαστικό που πλησιάζει την ακτογραμμή συνήθως τους χειμερινούς μήνες. Κοπαδιάρικο ψάρι σχηματίζει κοπάδια που πολλές φορές ξεπερνάνε τα εκατό κομμάτια μεγέθους σχεδόν πανομοιότυπο. Δεν γνωρίζει καλά τη φιγούρα του ψαροκυνηγού κι εύκολα μπορεί αυτός να τον προσεγγίσει. Έχει σώμα πολύ πιο μακρόστενο και είναι πολύ πιο κομψό κι ευκίνητο ψάρι από το ντόπιο συγγενή του και ασφαλώς νοστιμότερος αφού δεν έχει καμιά σχέση με λιμάνια, πετρέλαια και άλλες μυρωδιές.
Τόποι
Οι τόποι όπου θα συναντήσουμε τον κέφαλο είναι ρηχαδιές με πολλές πέτρες ριγμένες η μια πάνω στην άλλη, μεγάλα κατρακοίλια ή μονόπετρα κοντά στην ακτογραμμή. Αν υπάρχουν ξενέρια εκεί κοντά είναι ακόμα καλύτερα ενώ ρηχές ξέρες με πέτρες καλό είναι να τις επισκεπτόμαστε.
Το αν έχει άλλα ψάρια ή όχι η περιοχή είναι κάτι που δεν πρέπει να μας απασχολεί όπως επίσης και αν είναι κοντινό ή μακρινός ο τόπος. Πολλές φορές τυχαίνει να συναντήσουμε κεφάλους σε πολύ κοντινές και χιλιοψαρεμένες περιοχές.
Προσοχή!
- Άσπρες πέτρες χωρίς βλάστηση φαίνεται ότι τραβούν καλύτερα τους κεφάλους από τις χορταριασμένες.
- Αν τα νερά της περιοχής όπου ψαρεύουμε είναι κοφτά τότε θα συναντήσουμε τους κεφάλους σε μικρές εσοχές ή μικρά κολπάκια .
- Αν τα νερά είναι ρηχά τότε οι πρώτες ρηχές αποχές είναι τα πιο πιθανά σημεία ενώ αν υπάρχουν μεγάλα μονόπετρα τότε οι κέφαλοι μπορεί να βρίσκονται κάτω από αυτά εκεί όπου σκάει και το κύμα.
Συνήθειες- συμπεριφορά
Ψάρι κοπαδιάρικο και λογικό είναι να έχει τη συμπεριφορά που έχουν όλα τα κοπαδιάρικα. Συνυπάρχει με πολλά άλλα ψάρια παρόμοιου μεγέθους σχηματίζοντας κοπάδια που πολλές φορές ξεπερνάνε τα εκατό κομμάτια.
Στις αρχές του πλησιάσματος στην ακτογραμμή τα κοπάδια είναι ακόμα μεγαλύτερα και μην εκπλαγείτε αν ακούσετε ακόμα και για χιλιάδα. Στη συνέχεια όμως σκορπούν σε όλη την έκταση σχηματίζοντας τα μικρότερα κοπάδια. Αν ο βυθός είναι κατάλληλος τότε τα κοπάδια είναι αρκετά μεγάλα. Αν όμως τα κομμάτια τα καλά του βυθού είναι περιορισμένα τα κοπάδια λογικό είναι να μικραίνουν σε αριθμό ψαριών.
Το πλησίασμα στην ακτογραμμή γίνεται συνήθως τέλος φθινοπώρου αρχές χειμώνα και τα ψάρια παραμένουν εκεί μέχρι και τα μέσα της άνοιξης. Το καλοκαίρι σπάνια να συναντήσουμε κοπαδιαστά ψάρια εκτός κι αν η περιοχή που ψαρεύουμε είναι αψάρευτη, πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο στις μέρες μας.
Εξοπλισμός
Ο ψαροκυνηγός ανάλογα με τον τρόπο ψαρέματος που προτιμά έχει και τον ανάλογο εξοπλισμό. Για τους φίλους του καρτεριού απαιτείται ένα όπλο γύρω στα ενενήντα εκατοστά με βέργα αρκετά λεπτή και μαλακά λάστιχα. Μια βέργα εξάρα ταϊτινή είναι μια πολύ καλή πρόταση που αν συνδυαστεί με λάστιχα όχι ιδιαίτερα σκληρά αλλά μαλακά θα μας δώσει αξιόλογες βολές ακριβείας κατάλληλες για το ψάρι που αναζητούμε.
Για τους φίλους του ψαχτηριού το όπλο είναι αρκετά κοντύτερο με το εβδομηνταπεντάρι να υπερισχύει. Κι εδώ η βέργα μας εξάρα έως 6,25 με λάστιχα μαλακά για αυτούς που προτιμάνε τις ταϊτινές. Για αυτούς που ψαρεύουν και με διαφορετικό εξοπλισμό η πεντάενα με τα λεπτά και μακριά βελόνια είναι μια πολύ καλή πρόταση που μπορεί να παίξει είτε σε λαστιχοβόλο όπλο είτε σε αεροβόλο.
Βολές
Ο κέφαλος είναι ψάρι κοπαδιάρικο και ο ψαροκυνηγός θα πρέπει αυτό να το έχει καλά στο μυαλό του όταν σκεφτεί να πραγματοποιήσει βολή. Τι σημαίνει αυτό;
Ένα ψάρι που βρίσκεται σε κοπάδι ακολουθεί πάντα τους κανόνες του κοπαδιού. Αν βλέπει τα υπόλοιπα ψάρια δίπλα του χαλαρά τότε κι αυτό θα είναι χαλαρό. Όταν βλέπει κάποιο ψάρι φοβισμένο τότε κι αυτό θα είναι φοβισμένο. Όταν βλέπει κάποιο ψάρι να τρέχει να κρυφτεί τότε θα πάει κι αυτό να κρυφτεί και πάει λέγοντας. Αυτή η κοπαδιάρικη συμπεριφορά είναι που πολλές φορές μας διευκολύνει στο ψάρεμά μας κι άλλες φορές που το καταστρέφει.
- Μια άστοχη βολή που δεν βρίσκει ψάρι λογικό είναι να τρομάξει τα ψάρια και να τα κάνει πιο επιφυλακτικά στη συνέχεια.
- Μια επιπόλαια βολή που δεν συγκρατεί το ψάρι αλλά το σκίζει έχει σαν αποτέλεσμα να σπείρει τον πανικό στα υπόλοιπα και να κάνει αρκετά δύσκολη την προσέγγισή τους στις επόμενες βουτιές.
- Μια βολή σε όχι καίριο σημείο με το ψάρι να χτυπιέται πάνω στη βέργα δημιουργεί αναστάτωση και προβληματισμό στα υπόλοιπα.
- Αντίθετα μια καίρια βολή που ακινητοποιεί με τη μια το ψάρι δεν φέρει σχεδόν καμιά διαφοροποίηση στη συμπεριφορά του κοπαδιού.
Τρόποι ψαρέματος
Τόσο το καρτέρι όσο και το ψαχτήρι είναι τρόποι που ενδείκνυνται στο ψάρεμα των κεφάλων ενώ ο ψαροκυνηγός που ασχολείται και με τους δυο μπορεί να πραγματοποιήσει και συνδυασμό αυτών.
Καρτέρι
Ο ψαροκυνηγός αυτό που πρέπει να εκμεταλλευτεί εδώ, τουλάχιστον στις πρώτες του βολές, είναι ότι τα ψάρια είναι αρκετά χαλαρά καθώς επίσης και το ότι είναι κοπάδι. Έτσι με το που κατέβει στο βυθό και δει να πλησιάζει ο πρώτος κέφαλος κοντά του δεν πραγματοποιεί βολή εκτός κι αν αυτή είναι κάτι παραπάνω από σίγουρη ότι θα ακινητοποιήσει το ψάρι. Αλλά ακόμη και τότε καλό είναι να αφήσουμε το κοπάδι να μας πλησιάσει αρκετά κοντά για να του φύγουν οι τυχόν υποψίες που έχει.
Όλες μας οι βολές φροντίζουμε να είναι ακριβείας και ποτέ δεν πραγματοποιούμε επιπόλαιες και βιαστικές βολές. Καλό είναι η θέση μας να είναι τέτοια ώστε τα ψάρια να βρίσκονται ανάμεσα σε εμάς και την ακτογραμμή. Έτσι μετά από κάθε βολή τα ψάρια δεν θα απομακρυνθούν προς τα βαθιά αλλά θα πάνε προς την ακτή.
Μια θέση που μας έδωσε ψάρι μπορεί να συνεχίσει να μας δίνει αν δεν γίνει άνοδος προς την επιφάνεια από εκεί αλλά έχει οπισθοχώρηση και άνοδο σε άλλο σημείο.. Αν η άνοδος γίνει στο σημείο βολής τότε καλύτερα είναι το επόμενο καρτέρι να γίνει σε διαφορετικό σημείο.
Προσοχή!
Βολή στο κοπάδι
Πολλές φορές θα έρθουμε αντιμέτωποι όχι με ένα ψάρι αλλά με ολόκληρο το κοπάδι. Θα αισθανθούμε τα ψάρια να μας έχουν κατακλύσει. Θεωρούμε ότι αν ρίξουμε στο σωρό μπορούμε να πάρουμε αρκετά ψάρια μαζί. Κάτι που το πραγματοποιεί ο άπειρος ψαροκυνηγός με συνέπεια είτε να κάνει άστοχη βολή και να τα βάζει με την ατυχία του που δεν πέτυχε ψάρι μέσα σε τέτοιο συνωστισμό ή να σκίζει κάποιο ψάρι που φεύγει τραυματισμένο. Τη συνέχεια την καταλαβαίνετε. Τα ψάρια τρόμαξαν και οι επόμενες βουτιές δεν έχουν ενδιαφέρον.
Εδώ αυτό που κοιτάμε είναι να σημαδεύουμε κάποιο ψάρι σε καίριο σημείο κι όχι να ρίξουμε στο σωρό. Αν είμαστε και έμπειροι τότε περιμένουμε να περάσει και δεύτερο ψάρι από εκεί που σημαδεύουμε και μετά πατάμε τη σκανδάλη.
Ψαχτήρι
Ένας τρόπος ψαρέματος που μπορεί να μας δώσει αρκετά ψάρια σε σύντομο χρονικό διάστημα. Εδώ εκμεταλλευόμαστε το τρύπωμα των ψαριών κάτω από μια πέτρα και την εύκολη από εκεί και πέρα βολή.
Παρατηρούμε το κοπάδι από την επιφάνεια, το ακολουθούμε έχοντας τα ψάρια ανάμεσά μας και στην ακτογραμμή και προσέχουμε μήπως κάποιο από αυτά τρυπώσει κάτω από βράχο. Λογικό είναι να μην έχουμε μόνο ένα τρύπωμα ψαριού αλλά αρκετών στο ίδιο βράχο. Τότε κατεβαίνουμε όσο γίνεται πιο αθόρυβα με το όπλο να σημαδεύει στο εσωτερικό της οπής όπου χώθηκαν τα ψάρια και το δάκτυλο έτοιμο να πατήσει την σκανδάλη.
Μόλις δούμε κάποιο ψάρι που είναι σε βολική θέση πραγματοποιούμε καίρια βολή και στη συνέχεια αρπάζουμε τη βέργα μας με το χτυπημένο ψάρι το οποίο και απομακρύνουμε όσο μπορούμε πιο γρήγορα. Στο ανέβασμά μας στην επιφάνεια παρακολουθούμε το βράχο αυτό. Αν δεν δούμε τα ψάρια να βγαίνουν τότε θα πραγματοποιήσουμε και δεύτερη βουτιά εκεί για να πάρουμε και άλλο ψάρι. Αν δούμε ότι τα ψάρια βγήκαν από το συγκεκριμένο βράχο τότε τα παρακολουθούμε να δούμε σε ποιο βράχο θα τρυπώσουν αυτήν τη φορά.
Συνδυασμός καρτεριού-ψαχτηριού
Καλό είναι ο ψαράς να έχει την ευχέρεια και τη δυνατότητα να πραγματοποιεί και τους δυο τρόπους ψαρέματος. Έτσι όταν πηγαίνει σε μια περιοχή όπου τα ψάρια είναι ακόμα άφοβα πραγματοποιεί καρτέρια για να πάρει όσα ψάρια μπορεί. Στη συνέχεια που τα ψάρια δεν πλησιάζουν σε απόσταση βολή ξεκινά τα ψαχτήρια.
Αν και στο ψαχτήρι τα πράγματα δυσκολεύουν τότε πηγαίνει σε διαφορετικό σημείο με ψάρια πιο άφοβα όπου πραγματοποιεί εκεί καρτέρια και στη συνέχεια ψαχτήρια και πάει λέγοντας.
Ψάρεμα από δυο
Το ψάρεμα των κεφάλων γίνεται πολύ πιο εύκολο κι αποτελεσματικό όταν υπάρχουν δυο ψαράδες μαζί που μπορούν και συνεργάζονται μεταξύ τους. Τότε αυτοί τα περικυκλώνουν από τα βαθιά και οδηγούν κάποιο κοπάδι προς τα ρηχά. Όταν δουν κάποια ψάρια του κοπαδιού να τρυπώνουν κάτω από μια πέτρα τότε κατεβαίνει ο ένας για ψάξιμο και βολή και ο άλλος παρακολουθεί από την επιφάνεια.
Όταν πραγματοποιηθεί βολή συνήθως τα ψάρια αφήνουν το συγκεκριμένο βράχο και πηγαίνουν σε άλλο κοντά. Αυτή τη νέα θέση παρατηρεί ο δεύτερος ψαράς από την επιφάνεια. Όταν την εντοπίσει περιμένει και τον πρώτο ψαρά να έρθει κοντά και στη συνέχεια πραγματοποιεί βουτιά παρακολουθούμενος συνεχώς από τον πρώτο.
Κέφαλος και μαγείρεμα
Ο πελαγίσιος κέφαλος δεν έχει όσο αφόρα την γεύση καμιά απολύτως σχέση με τον ντόπιο. Θεωρείται ένας από τους καλύτερους μεζέδες και οι καλοφαγάδες ξέρουν την αξία του. Τόσο ψητός στα κάρβουνα όσο και βραστός είναι πεντανόστιμος.
Ψητός στα κάρβουνα
Αφού τον καθαρίσουμε καλά τον αλατίζουμε με χοντρό αλάτι και ανάβουμε τη φωτιά. Αν θέλουμε για να μην κολλήσει στη σχάρα μπορούμε να τον λαδώσουμε.
Όταν η φωτιά καθίσει τον τοποθετούμε στην σχάρα και τον βάζουμε στα κάρβουνα. Μόλις καταλάβουμε ότι ψήθηκε η μια πλευρά τον γυρίζουμε και περιμένουμε να ψηθεί και η δεύτερη. Όταν γίνει αυτό τον βγάζουμε σε μια πιατέλα και τον περιχύνουμε με λαδολέμονο.
Το ότι δεν τον γυρίζουμε πολλές φορές στη σχάρα αλλά μόνο μία είναι για να παραμείνει το ζουμί του μέσα στο κρέας και να είναι μαλακό χωρίς να ξεραθεί.
Βραστός με λαδολέμονο
Ένας εύκολος τρόπος μαγειρέματος του κεφάλου είναι βραστός με λαδολέμονο. Αυτό γίνεται ως εξής:
Καθαρίζουμε καλά τον κέφαλο, αφαιρώντας τη μαύρη πέτσα που έχει στην κοιλιά. Στη συνέχεια τον αλατίζουμε και τον τοποθετούμε σε μια κατσαρόλα. Συνήθως τον κόβουμε στα δυο για να χωρέσει ή και στα τρία αν είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Βάζουμε νερό μέχρι να σκεπαστεί το ψάρι και όχι παραπάνω, ρίχνουμε λίγο πιπέρι και προσθέτουμε και το λάδι. Ανάβουμε το μάτι όσο γίνεται πιο πολύ μέχρι να πάρει μια βράση και στη συνέχεια το χαμηλώνουμε.
Όταν έχει βράσει και είναι έτοιμος για να βγει από το μάτι του ρίχνουμε το λεμόνι ανεβάζοντας για μισό λεπτό στο φουλ τη θερμοκρασία και σβήνουμε το μάτι.
Καλή μας όρεξη!